Опубликовано: 29.09.2025

Сэрии оҕото Ким Константинов оҕо сааһын туһунан ахтыытыттан: «Сунтаар улууһугар Куокуну нэһилиэгэр төрөөбүтүм, 1942 сыллаахха. Ийэм котоку 16 төреөөбүтүттэн 5 эрэ буолан киһи хара буолбуппут. Онон 4 кыыс уонна мин соҕотох уолбун. Билигин соҕотох хааллым, 84пэр үктэнним. Төрөөбут дойдубуттан сэриигэ барбыттартан нэһиилэ 10 ча киьи төннөн кэлбитэ. Ол сэрии оҕолоро сэриини сураҕын эрэ истэр буоллахпыт. Билигин ким да суох. Үлэ ханна баҕар баар буо. Мин 8 саастаах этим. Оҕус сиэтэн, от оттоон үлэ бөҕө буоларбыт. Аҕам илиитин оһоллоон сэриигэ барбатаҕа. Уот кураан дьыл, аҺыыка бөҕө. Маҥан бырастыынаны соһо сылдьан оҥкучах хаһан куталлар этэ. Этэрбэскэ эриллэ сылдьар. Дьиэ барыта оргуйан олорор аһыыка этэ. Ийэм котоку үрэхтэри кэрийэн оттоон муҥнанара.
Кэлин икки оҕолоох дьахтары кэргэн ылан олорбутум. Бэйэм оҕом суох. Кохозка, совхозка сүөһү үлэтигэр биккиллэн тахсыбытым, тыа дьоно үлэбит оннук буо.
Сааһыран баран , 2010 сыллаахха эмээхсиним саахарнай ыарыыттан олохтон туораабыта . 2010 сыллаахха. Сунтаарга Элгээйи ДИПИ -гэр киирбитим. Онно үчүгэйдик олорбуппут. Мас дьиэ буолан бу Ньурбаҕа таас дьиэҕэ көһөрбуттэрэ. Киэҥэ- куоҥа хаамарга учугэй . Манна олорорбун сирбэппин , мантан ордук буолуо дуо?» — диир Ким Никифорович.
Балта Олимпиада Григорьевна Ефремова кэпсиир: «Ким Никифорович биһиги таайбыт. Ийэбит сурдьута. Куокуну орто оскуолатын 1956 с. бүтэрэн баран Сунтаарга стройучаастакка 4 сыл үлэлээбит. Райсоюз хонтуоратын, ыскылааттарын тутуспут киһи. 1962-1965 сс. хоту Тиксиигэ сулууспалыыр кэмигэр эмиэ тутуунан дьарыктаммыта. Булуустары, ыскылааттары туппута. Тиксиинэн, Чокурдааҕынан сылдьыбыта. Куокунуга колхуоска, сопхуоска сирдэрбэккэ үлэлээбитэ. Ферма субай сүөһүтүн көрбүтэ. Уотурба оргутара. Кочегардаабыта. Пенсияҕа тахсыар диэри оскуолаҕа дворниктаабыта. Үлэлээбит тэрилтэлэриттэн элбэх грамоталардаах. Саамай улахана Саха АССР обкомун сүөһү көрүүтүгэр ситиһиилэрин иһин ылбыт грамотата буолар. Эдэр-сэнэх эрдэҕинэ уруһуйдуурун, уһанарын, саахымат-дуобат оонньуурун сөбүлүүрэ, Аркадий Алексеей ырыаларын сөбүлээн ыллааччы, нууччалыы ырыалары эмиэ».
Ким Никифорович сытыары-сымнаҕас майгылаах кырдьаҕас. Сулана сылдьыбат, үтүөнү эрэ түстүүр саҥалаах буолан дьоҥҥо сөбүлэтэр. Биһиги бэтэрээннэрбит үлэни, киһилии сыһыаны өрө тутан олорбут буолан олорон кэлбит олохпутугар кэмсинэрбит суох дииллэр. Санныгар 84с хаарын уулларан эрэр ытык киһибит, кэккэ күчүмэҕэйдэри аахсыбатахха, туруга этэҥҥэ. Билиҥҥитэ Кыайыы 85 сылын көрсөргө бэлэммин диэн үөрэр, бэйэбин бэйэм көрүнэрим тухары дьоллоохпун диэбиттээх. Күндү бэтэрээммит этэҥҥэ эрэ сырыт! Эн харыҥ күүһүнэн үүнэр көлүөнэҕэ хаалларбыт үтүөҥ хаһан да умнуллубат, кэнчээри ыччат махталынан угуттанан уһуннук-дьоллоохтук олор!